Cúm A là gì? Các triệu chứng thường thấy và phương pháp điều trị

Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm A gây ra. Đây là loại virus rất dễ lây lan và có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Trong một số trường hợp, cúm A có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cúm A, các triệu chứng thường gặp và cách điều trị bệnh.

1. Cúm A là gì? 

Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm A gây ra. Đây là một trong bốn loại virus cúm (A, B, C, D), nhưng có khả năng lây lan mạnh mẽ nhất và thường gây ra các đợt dịch lớn theo mùa. Virus cúm A có nhiều chủng khác nhau, trong đó phổ biến nhất là A(H1N1) và A(H3N2). Đặc biệt, virus cúm A có khả năng biến đổi và tái tổ hợp liên tục, điều này làm giảm hiệu quả miễn dịch của cơ thể, tăng nguy cơ bùng phát dịch hoặc thậm chí là đại dịch toàn cầu. [3]


Cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A gây ra

Bất kỳ ai cũng có thể mắc cúm A, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

  • Người cao tuổi (trên 65 tuổi): Hệ miễn dịch suy yếu theo tuổi tác và các bệnh lý nền (như cao huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường) khiến họ dễ mắc cúm A và dễ gặp biến chứng nặng.
  • Trẻ nhỏ (dưới 2 tuổi): Hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, khiến trẻ dễ mắc cúm A và dễ gặp biến chứng như viêm phổi, co giật do sốt cao. Trẻ dưới 6 tháng tuổi không thể tiêm vắc-xin phòng cúm, do đó càng dễ mắc bệnh.
  • Phụ nữ mang thai: Sự thay đổi nội tiết tố và suy yếu hệ miễn dịch trong thai kỳ làm phụ nữ mang thai dễ nhiễm cúm A và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
  • Người mắc bệnh mãn tính: Những người có bệnh lý nền như tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) hoặc bệnh thận, gan dễ gặp biến chứng nặng khi mắc cúm A.
  • Người có hệ miễn dịch suy yếu: Bệnh nhân ung thư, người điều trị bằng hóa trị, xạ trị hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch dễ bị cúm A do khả năng miễn dịch yếu.

Các nhóm này cần chủ động phòng ngừa cúm A bằng vắc-xin, tăng cường sức đề kháng và thực hiện các biện pháp bảo vệ như đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên.


Những đối tượng nhạy cảm cần chủ động tiêm vắc xin phòng cúm A

2. Nguyên nhân mắc cúm A

Cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm A gây ra, tấn công cả đường hô hấp trên (mũi, họng, xoang) và đường hô hấp dưới (phổi). Khi xâm nhập vào cơ thể, virus nhanh chóng sinh sôi trong các mô này và gây ra các triệu chứng khó chịu.

Virus cúm A lây lan chủ yếu qua hai con đường chính:

  • Giọt bắn từ người bệnh: Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, các giọt bắn chứa virus sẽ phát tán vào không khí và dễ dàng lây nhiễm cho người xung quanh.
  • Tiếp xúc với bề mặt nhiễm virus: Virus có thể bám vào các vật dụng như tay nắm cửa, bàn ghế, điện thoại... Khi bạn chạm vào những vật này rồi vô tình đưa tay lên mặt, mũi, mắt hoặc miệng, virus sẽ xâm nhập vào cơ thể.

Một đặc điểm đáng lo ngại của virus cúm A là khả năng đột biến nhanh chóng. Điều này khiến virus có thể thay đổi theo từng mùa, làm hệ miễn dịch khó nhận diện và chống lại các biến thể mới. Vì vậy, ngay cả khi đã mắc cúm A trước đó, bạn vẫn có nguy cơ tái nhiễm với chủng virus khác.


Người từng mắc cúm A vẫn có nguy cơ tái nhiễm

3. Cúm A có mấy chủng loại?

Virus cúm A có nhiều loại khác nhau, được phân loại theo hai loại protein trên bề mặt của virus: H (Hemagglutinin) và N (Neuraminidase). Hiện nay, có 18 loại H và 11 loại N, tạo thành nhiều chủng virus cúm A.

Hai loại cúm A phổ biến nhất ở người là:

  • Cúm A(H1N1): Đây là chủng virus đã gây ra đại dịch cúm vào năm 2009. Sau đó, nó vẫn tiếp tục lây lan hàng năm như cúm mùa. Mặc dù thường gây triệu chứng nhẹ, nhưng nó vẫn có thể gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt đối với những người có sức khỏe yếu.
  • Cúm A(H3N2): Chủng này có thể gây bệnh nặng hơn so với H1N1. Nó thay đổi nhanh chóng, làm cho cơ thể khó chống lại dù đã từng mắc cúm trước đó. Vì vậy, cúm A(H3N2) nguy hiểm hơn với người cao tuổi, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu.

Ngoài ra, còn có những chủng cúm A khác từ động vật như A(H5N1), A(H7N9), A(H9N2), có khả năng lây sang người.


Hai chủng cúm A phổ biến nhất ở người là A(H1N1) và A(H3N2)

4. Các triệu chứng thường gặp khi bệnh nhân mắc cúm A

Khi mắc cúm A, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng đột ngột và rõ rệt, khác biệt so với cảm lạnh thông thường. Các dấu hiệu cúm A phổ biến bao gồm:

  • Ho khan hoặc ho có đờm.
  • Chảy nước mũi, nghẹt mũi.
  • Hắt hơi liên tục.
  • Đau họng, rát họng.
  • Sốt cao, có thể kèm theo ớn lạnh.
  • Đau đầu, mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
  • Đau nhức cơ bắp, đau khớp.

Mặc dù cúm A có thể tự khỏi sau vài ngày nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà, nhưng nếu các triệu chứng kéo dài trên một tuần mà không thuyên giảm, người bệnh nên đi khám bác sĩ để được điều trị đúng cách và tránh các biến chứng nguy hiểm.


Cúm A có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách

Các biến chứng có thể xảy ra nếu không điều trị đúng cách bao gồm:

  • Nhiễm trùng tai, viêm não.
  • Viêm cơ tim, viêm cơ.
  • Viêm phổi, viêm phế quản.
  • Nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng xoang.
  • Suy hô hấp, làm trầm trọng thêm các bệnh lý mạn tính như hen suyễn.

Vì vậy, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

5. Hướng dẫn điều trị cúm A

Cúm A là bệnh do virus cúm A gây ra. Nếu bị cúm A, hầu hết mọi người sẽ khỏi sau vài ngày nghỉ ngơi, nhưng nếu triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn, bạn có thể cần dùng thuốc đặc trị. Dưới đây là cách điều trị cúm A hiệu quả.

Điều trị cúm A tại nhà

Nếu bạn bị cúm A, những bước chăm sóc sau sẽ giúp bạn nhanh hồi phục:

  • Nghỉ ngơi: Cho cơ thể nhiều thời gian để phục hồi.
  • Uống đủ nước: Uống nước lọc, nước trái cây hoặc súp để làm dịu cổ họng và giảm sốt.
  • Dùng thuốc hạ sốt: Thuốc paracetamol (theo chỉ dẫn của bác sĩ) sẽ giúp bạn giảm đau và hạ sốt.
  • Súc miệng với nước muối: Giúp làm dịu cổ họng.
  • Giảm nghẹt mũi: Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc xông hơi để giảm tắc nghẽn mũi.

Cúm A có thể tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách.


Cúm A có thể tự khỏi sau vài ngày nếu người bệnh được nghỉ ngơi đầy đủ và bổ sung đủ nước

Khi nào cần thuốc kháng virus?

Nếu triệu chứng của bạn nặng hoặc bạn thuộc nhóm nguy cơ cao (như trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người có bệnh nền), bác sĩ có thể kê thuốc kháng virus. Thuốc này giúp giảm thời gian bệnh và tránh biến chứng. Tuy nhiên, thuốc kháng virus chỉ hiệu quả nhất khi được dùng trong 48 giờ đầu kể từ khi có triệu chứng.


Thuốc kháng virus có hiệu quả cao nhất nếu được sử dụng trong vòng 48 giờ sau khi khởi phát triệu chứng

Cúm A là một bệnh dễ lây nhưng nếu được chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ tự khỏi trong vài ngày. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hoặc nặng lên, hãy đến bác sĩ để được điều trị kịp thời.


Powered by Froala Editor