Nhận biết dấu hiệu cảm cúm giao mùa và phương pháp điều trị

Cảm cúm giao mùa là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính phổ biến và có khả năng lây lan cao, thường xảy ra vào những thời điểm giao mùa trong năm. Bệnh chủ yếu do các chủng virus cúm A hoặc B gây ra, với nhiều phân nhóm và biến thể khác nhau liên tục tiến hóa. [1]

Mặc dù hầu hết người bệnh có thể tự phục hồi sau vài ngày, nhưng cảm cúm giao mùa vẫn tiềm ẩn nguy cơ diễn tiến nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ở một số đối tượng nhạy cảm. Chính vì vậy, việc hiểu rõ về căn bệnh này là vô cùng cần thiết để chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

1. Nguyên nhân gây cảm cúm giao mùa

Nguyên nhân gây cảm cúm giao mùa trực tiếp và chủ yếu nhất chính là sự xâm nhập và tấn công của các chủng virus cúm, phổ biến là virus cúm A và B, vào đường hô hấp của con người. Sau khi xâm nhập thành công, các virus này nhân lên nhanh chóng và có khả năng lây lan một cách dễ dàng từ người này sang người khác.

Con đường lây truyền chính của virus gây cảm cúm giao mùa là qua các giọt bắn siêu nhỏ từ đường hô hấp (nước bọt, dịch tiết mũi họng) của người bệnh khi họ nói chuyện, ho hoặc hắt hơi. Những giọt bắn chứa virus này sẽ phân tán trong không khí và có thể tiếp xúc trực tiếp với người xung quanh hoặc bám lại trên các bề mặt.

Một người khỏe mạnh có thể bị nhiễm virus cúm và phát triển thành bệnh khi: [1]

• Miệng, mũi hoặc mắt của họ tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn chứa virus từ người bệnh.
• Hít phải các giọt bắn chứa virus đang lơ lửng trong không khí.
• Chạm tay vào các bề mặt hoặc vật dụng (tay nắm cửa, điện thoại, bàn phím, đồ dùng cá nhân) đã bị nhiễm virus từ người bệnh, sau đó vô tình đưa tay lên chạm vào miệng, mũi hoặc mắt của mình.

Thời điểm người bệnh có khả năng lây nhiễm cao nhất là trong 3 ngày đầu kể từ khi các triệu chứng xuất hiện. Tuy nhiên, người bệnh cũng có thể truyền bệnh cho người khác sớm hơn, cụ thể là từ 1 ngày trước khi họ có bất kỳ dấu hiệu bệnh nào và tình trạng này kéo dài đến khoảng 7 ngày sau khi triệu chứng xuất hiện, trong một số trường hợp có thể lâu hơn.

Virus gây cảm cúm giao mùa lây lan qua các giọt bắn siêu nhỏ từ đường hô hấp của người bệnh

2. Triệu chứng thường thấy khi mắc cảm cúm giao mùa

Cảm cúm giao mùa là tình trạng nhiễm virus xảy ra phổ biến vào thời điểm thời tiết thay đổi đột ngột như giao mùa xuân - hè hoặc thu - đông. Bệnh thường khởi phát nhanh với các biểu hiện rõ rệt, có thể dao động từ nhẹ đến nặng tùy cơ địa và tình trạng sức khỏe của từng người, bao gồm: [2]

• Sốt hoặc cảm giác sốt/ớn lạnh (không phải ai mắc cảm cúm cũng bị sốt).
• Ho.
• Đau họng.
• Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
• Đau cơ hoặc đau nhức toàn thân.
• Đau đầu.
• Cảm giác mệt mỏi, suy nhược.
• Một số người có thể bị nôn mửa và tiêu chảy (thường gặp ở trẻ em).

Phần lớn người bệnh sẽ hồi phục sau vài ngày đến dưới hai tuần, nếu được nghỉ ngơi đầy đủ và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, cúm giao mùa vẫn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch yếu, trẻ nhỏ, người già hoặc người có bệnh nền, bao gồm: [2]

• Viêm xoang, viêm tai giữa (biến chứng trung bình).
• Viêm phổi (có thể do virus cúm trực tiếp hoặc do nhiễm trùng kết hợp với vi khuẩn).
• Viêm cơ tim, viêm não, viêm mô cơ.
• Suy đa cơ quan (ví dụ suy hô hấp, suy thận).
• Nhiễm trùng huyết (phản ứng cực đoan của cơ thể với nhiễm trùng).
• Làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính như hen suyễn hoặc bệnh tim mạch.

Vì vậy, không nên chủ quan với cảm cúm giao mùa, nhất là khi có các biểu hiện bất thường hoặc kéo dài không dứt.

Hầu hết người mắc bệnh cảm cúm giao mùa sẽ hồi phục sau vài ngày đến dưới hai tuần

3. Phương pháp điều trị cảm cúm giao mùa

Hiện nay, cảm lạnh và cảm cúm giao mùa vẫn chưa có thuốc đặc trị để chữa khỏi hoàn toàn. Nhiều người lầm tưởng kháng sinh có thể điều trị cảm cúm, nhưng kháng sinh hoàn toàn không có tác dụng nếu không có biến chứng nhiễm khuẩn. Thay vào đó, phương pháp điều trị phổ biến là làm giảm triệu chứng khó chịu như sốt, đau đầu, nghẹt mũi, mệt mỏi, đồng thời hỗ trợ tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Giảm triệu chứng cảm lạnh, cảm cúm bằng thuốc

Trong trường hợp cảm lạnh hoặc cảm cúm đi kèm các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, đau mỏi cơ thể, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt chứa hoạt chất paracetamol. Đây là một lựa chọn an toàn, thường được khuyến nghị để giảm nhanh các triệu chứng. Tuy nhiên, cần dùng đúng liều lượng và cách quãng 4-6 giờ giữa các liều để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe.

Trong đó, viên sủi paracetamol ngày càng được nhiều người ưa chuộng nhờ khả năng hòa tan nhanh, hấp thu tốt, giúp đưa dược chất vào cơ thể một cách nhanh chóng. Nhờ đó, tác dụng giảm đau, hạ sốt của thuốc đến sớm hơn so với các dạng viên nén truyền thống. Đồng thời, paracetamol dạng sủi còn giúp giảm kích ứng dạ dày, phù hợp với người có hệ tiêu hóa nhạy cảm. 

Paracetamol dạng viên sủi ngày càng được nhiều người ưa chuộng

Tùy theo biểu hiện cụ thể, bên cạnh paracetamol, người bệnh có thể dùng thêm một số loại thuốc điều trị triệu chứng như thuốc giảm ho, thuốc thông mũi, thuốc long đờm hoặc thuốc kháng dị ứng. Việc kết hợp này có thể giúp làm giảm nhanh các biểu hiện khó chịu do cảm cúm gây ra. Tuy nhiên, để tránh nguy cơ quá liều hoặc gặp tác dụng phụ, người bệnh cần thận trọng khi sử dụng, tuyệt đối không tự ý kết hợp nhiều loại thuốc có chứa cùng một hoạt chất.

Lưu ý: Nếu sau vài ngày điều trị tại nhà mà các triệu chứng không cải thiện, thậm chí có dấu hiệu nặng hơn như sốt cao liên tục, ho nhiều, khó thở,... người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Tăng cường đề kháng: Hỗ trợ phục hồi nhanh cảm lạnh, cảm cúm

Tăng cường sức đề kháng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi khi bị cảm lạnh hoặc cảm cúm. Để hỗ trợ cơ thể nhanh khỏe lại, người bệnh nên bổ sung một số vi chất thiết yếu sau:

Vitamin C

Vitamin C là một trong những vi chất thiết yếu giúp tăng cường hệ miễn dịch, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn giao mùa, khi cơ thể dễ bị tấn công bởi các virus gây cảm lạnh, cảm cúm. Bổ sung Vitamin C hàng ngày giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh, rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế tái phát các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, mệt mỏi kéo dài. 

Nhiều nghiên cứu cho thấy Vitamin C không chỉ giúp giảm tần suất mắc bệnh đường hô hấp, mà còn hỗ trợ phục hồi thể lực, đặc biệt sau những đợt ốm hoặc cảm cúm kéo dài. Bạn có thể bổ sung Vitamin C thông qua thực phẩm tự nhiên (cam, chanh, ổi, súp lơ xanh,...) hoặc sử dụng viên sủi Vitamin C tiện lợi, dễ hấp thu, đặc biệt phù hợp với những người bận rộn. Đây là một giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả để giúp cơ thể khỏe mạnh, sẵn sàng thích nghi với thời tiết giao mùa.

Vitamin C là vi chất thiết yếu giúp tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả

Kẽm

Kẽm là một khoáng chất thiết yếu giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại virus gây cảm lạnh và cảm cúm hiệu quả. Khi thời tiết giao mùa dễ mắc cúm, việc bổ sung kẽm đúng cách có thể rút ngắn thời gian mắc bệnh và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng như nghẹt mũi, đau họng, mệt mỏi.

Bạn có thể bổ sung kẽm qua các thực phẩm giàu kẽm như hàu, thịt bò, yến mạch, hạt bí, hoặc dùng các chế phẩm bổ sung như viên ngậm, siro. Tuy nhiên, cần lưu ý liều lượng hợp lý để tránh tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, hoặc nôn ói. Đặc biệt, không nên sử dụng xịt mũi chứa kẽm vì có thể ảnh hưởng đến khứu giác. [3]

Vitamin D

Vitamin D không chỉ giúp cơ thể hấp thụ canxi và duy trì xương chắc khỏe, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng, bao gồm cả cảm lạnh và cảm cúm. Thiếu hụt vitamin D (đặc biệt là người lớn tuổi, người có làn da sẫm màu hoặc những ai ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời) có thể khiến cơ thể dễ mắc cảm cúm, viêm đường hô hấp và nhiễm virus hơn vào thời điểm giao mùa. [3]

Vitamin D giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng

Hoa cúc tím (Echinacea)

Hoa cúc tím (Echinacea) là một loại thảo dược tự nhiên được nhiều người tin dùng trong thời điểm giao mùa để phòng ngừa cảm cúm, nhờ khả năng hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và kháng viêm nhẹ. Nhiều người sử dụng trà hoa cúc tím hoặc thực phẩm bổ sung chứa chiết xuất echinacea như một phương pháp hỗ trợ để giảm nguy cơ mắc cảm cúm giao mùa hoặc rút ngắn thời gian hồi phục khi mắc bệnh. 

Một số nghiên cứu cho thấy hoạt chất echinacea có thể giúp cơ thể chống lại virus gây cảm lạnh, góp phần hỗ trợ điều trị cảm cúm hiệu quả. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả vẫn chưa đồng nhất và có thể khác nhau tùy theo cơ địa từng người, do đó cần thêm các bằng chứng khoa học rõ ràng để khẳng định tác dụng. Việc sử dụng Echinacea ngắn hạn nhìn chung an toàn cho hầu hết người dùng, nhưng cần lưu ý một số người có thể bị dị ứng với loại thảo dược này. [3]

Hoa cúc tím (Echinacea) có khả năng tăng cường hệ miễn dịch và kháng viêm nhẹ

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn nhận biết rõ hơn về các dấu hiệu của cảm cúm giao mùa và trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để điều trị hiệu quả khi không may mắc bệnh. Đừng quên chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình bằng cách tiêm vắc xin, giữ ấm, duy trì lối sống lành mạnh và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ. Khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.

Powered by Froala Editor