4 phương pháp ăn uống và dùng thuốc để hỗ trợ khó tiêu

Sở hữu hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ giúp cơ thể dễ dàng hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn nước uống hàng ngày. Để hỗ trợ hệ tiêu hóa và đảm bảo cơ thể luôn tràn đầy sức sống, bạn có thể áp dụng 4 phương pháp ăn uống và dùng thuốc hỗ trợ khó tiêu chức năng dưới đây.

1. Các loại thực phẩm hỗ trợ khó tiêu

Bạn nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh để giảm chứng khó tiêu chức năng: [1]

Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ

Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến khích một người nên bổ sung chất xơ nhiều nhất có thể, trong đó mức khuyến nghị là 30g chất xơ mỗi ngày. Chế độ ăn uống giàu chất xơ sẽ đảm bảo hệ tiêu hóa luôn khỏe mạnh và ngăn ngừa táo bón. Bạn hãy bổ sung chất xơ từ các loại thực phẩm như: Bánh mì nguyên cám, gạo lứt, trái cây và rau quả, đậu, yến mạch. [1]

Tuy nhiên, khi sử dụng thực phẩm giàu chất xơ, bạn cần chế biến chúng thành các hạt nhỏ hoặc mềm hơn để có thể dễ dàng tiêu hóa, tránh bị khó tiêu chức năng. Ví dụ như ngũ cốc thì bạn nên ngâm cho mềm hoặc xay thành sinh tố. [3]


Thực phẩm giàu chất xơ có khả năng hỗ trợ hệ tiêu hóa

Giảm thực phẩm chứa nhiều chất béo

Những thực phẩm có hàm lượng chất béo vượt quá 17,5g trên 100g trọng lượng thì sẽ được coi là thực phẩm chứa nhiều chất béo. Chất béo làm chậm tốc độ thức ăn được đưa ra khỏi dạ dày và có thể khiến dạ dày của bạn cảm thấy rất no trong thời gian dài hơn, làm tăng các triệu chứng khó tiêu chức năng. [3]

Các loại thực phẩm giàu chất béo như khoai tây chiên, bánh mì kẹp thịt,… có thể gây khó tiêu, đau dạ dày và ợ nóng. Nếu muốn giảm gánh nặng cho dạ dày thì việc cắt giảm đồ chiên rán là điều cần thiết. Hãy cố gắng ăn nhiều cá, thịt nạc và uống sữa tách béo, lựa chọn thực phẩm nướng, hấp, luộc thay vì chiên. [1]


Cần hạn chế sử dụng thực phẩm có nhiều chất béo

Uống nhiều nước

Nước sẽ thúc đẩy quá trình đào thải chất thải qua hệ tiêu hóa và giúp làm mềm phân. Chất xơ hoạt động như một miếng bọt biển, chúng cần hấp thụ nước. Nếu không có chất lỏng, chất xơ không thể thực hiện chức năng của nó và cơ thể sẽ bị táo bón. Nên uống nhiều nước để hỗ trợ hệ tiêu hóa, tránh đồ uống có chứa caffeine vì chúng có thể gây ợ nóng. [1]

Tuy nhiên, bạn không nên uống nhiều nước trước và trong khi ăn. Nước có thể tạo cảm giác no giả, khiến bạn không kiểm sát được lượng thức ăn nạp vào cơ thể. Bạn không nên uống trên 100ml chất lỏng trong vòng 30 phút trước hoặc sau khi ăn. Tốt nhất, bạn nên nhấp từng ngụm nước trong suốt cả ngày. Ngoài ra, bạn không nên dùng ống hút vì hành động này có thể tăng lượng khí, gây ra các triệu chứng khó tiêu chức năng. [3]


Uống nhiều nước sẽ thúc đẩy quá trình đào thải chất thải qua hệ tiêu hóa

2. Sử dụng thực phẩm bổ sung giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa

Ở người khỏe mạnh, enzym tiêu hóa do tuyến tụy và niêm mạc đường tiêu hóa tiết ra tự nhiên, giữ vai trò thiết yếu trong việc phân giải chất dinh dưỡng phức tạp thành dạng đơn giản để hấp thu. Việc bổ sung enzym ngoại sinh chỉ nên thực hiện khi có chỉ định y khoa rõ ràng trong các trường hợp suy giảm khả năng sản xuất enzym do bệnh lý nghiêm trọng như viêm tụy mạn, xơ nang, suy tụy ngoại tiết hoặc sau phẫu thuật cắt tụy. [4] [5]

Ngược lại, với người bị khó tiêu chức năng (không tổn thương thực thể) lạm dụng men tiêu hóa có thể gây rối loạn điều tiết enzym nội sinh, làm giảm khả năng tự sản xuất enzym về lâu dài. Vì vậy, hướng tiếp cận an toàn hơn là hỗ trợ cơ thể tăng tiết enzym tự nhiên, giúp cải thiện tiêu hóa mà không can thiệp sâu vào hệ sinh lý.

Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, thay vì bổ sung enzym tiêu hóa từ bên ngoài, việc kích thích cơ thể tự sản sinh enzym nội sinh là hướng tiếp cận an toàn và bền vững hơn trong các trường hợp rối loạn tiêu hoá chức năng.

Hiện nay, một số sản phẩm hỗ trợ tăng cường sức khỏe hệ tiêu hoá đã ứng dụng cơ chế này thông qua sự kết hợp của hai thành phần Betain Citrate và Calcium Citrate, hoạt động theo cơ chế đa tác động:

  • Betain Citrate: giúp kích thích cơ thể tăng tiết các enzym tiêu hóa nội sinh như trypsin, chymotrypsin, amylase, maltase và lipase. Đồng thời, Betain còn hỗ trợ phát triển vi nhung mao ở tế bào ruột non, nhờ đó không chỉ tăng khả năng phân giải thức ăn mà còn tối ưu quá trình hấp thu dưỡng chất.
  • Calcium Citrate: hỗ trợ duy trì hoạt động ổn định của các enzym tiêu hóa, đồng thời điều hòa nhu động ruột, giúp thức ăn được di chuyển qua hệ tiêu hóa một cách dễ dàng hơn.
  • Gốc muối Citrate: đóng vai trò tạo môi trường pH lý tưởng để các enzym tiêu hóa nội sinh hoạt động hiệu quả.

Nhờ cơ chế này, các triệu chứng thường gặp như đầy bụng, khó tiêu, chướng hơi có thể được cải thiện rõ rệt, trong khi vẫn đảm bảo không can thiệp sâu vào cơ chế tiết enzym tự nhiên của cơ thể.

3. Giảm gia vị trong khẩu phần ăn

Nhiều người thích đồ ăn cay vì nó kích thích vị giác, khiến món ăn trở nên ngon miệng hơn. Tuy nhiên, có một số người sẽ cảm thấy khó chịu sau khi ăn đồ cay. Ngoài ớt thì các thực phẩm có hương vị đậm như tỏi, hành tây cũng có thể gây ra chứng ợ nóng, ruột kích thích. Những người đã từng bị ợ nóng, đau dạ dày hoặc tiêu chảy sau khi ăn đồ cay nóng, nhiều gia vị thì hãy dừng ăn chúng trong tương lai. 

Để biết mình có bị dị ứng với đồ cay hay không bạn cần tự theo dõi khẩu phần ăn hàng ngày. Nếu thấy sau bữa ăn ruột và dạ dày khó chịu thì cần hạn chế sử dụng các loại thực phẩm này. [1]


Cần giảm gia vị trong khẩu phần ăn hàng ngày

4. Phương pháp ăn uống lành mạnh cho người khó tiêu

Ăn uống không đúng cách có thể gây ra các triệu chứng khó tiêu chức năng. Bạn cần duy trì thói quen ăn uống như sau: [2] [3]

Nhai kỹ thức ăn

  • Nhai kỹ tức là bạn cần nhai để nghiền thức ăn thành những hạt nhỏ hơn.
  • Bạn cần cắn từng miếng nhỏ một để có thể dễ dàng nhai và nuốt thức ăn.
  • Bạn nên chọn thức ăn có kết cấu mềm, dễ nhai để không tốn nhiều công nhai nuốt.
  • Nhai nhiều sẽ tăng cảm giác no, do đó bạn càng nhai nhiều thức ăn trước khi nuốt xuống càng tốt.
  • Bạn nên hạn chế sử dụng các thực phẩm không thể nhai kỹ như cần tây, rau sống và những thực phẩm cần phải nhai nhiều như thịt bò, bít tết.

Ăn chậm

  • Bạn nên ăn mỗi bữa ăn trong vòng 10 đến 20 phút.
  • Ăn chậm cho phép không khí có thời gian di chuyển dọc theo ruột. tạo cảm giác no.
  • Bạn nên tập trung ăn uống, không nên xem tivi, nghe nhạc khi ăn.

Ăn đúng tư thế

  • Trong khi ăn, bạn ngồi thẳng trên ghế trước bàn và không khom lưng.
  • Ngồi thẳng trong 1-2 giờ (hoặc lâu hơn) sau khi ăn và không nằm xuống hoặc khom lưng ngay sau khi ăn.
  • Hãy thử đi bộ nhẹ nhàng sau khi ăn để giúp thức ăn tiêu hóa trong dạ dày nhanh hơn.

Đừng cố ăn cho đến khi thấy no

  • Dừng lại trước khi cơ thể thấy no để hạn chế tình trạng đói giả dẫn đến ăn quá nhiều một lúc gây khó tiêu.
  • Người bệnh có thể chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để cơ thể dễ dung nạp hơn, dạ dày rỗng là một trong những yếu tố gây ra chứng khó tiêu chức năng nên bạn cần ăn nhẹ khi cảm thấy đói.

Các phương pháp hỗ trợ hệ tiêu hóa trên đây sẽ giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Tuy nhiên, người bệnh không nên lạm dụng các loại thực phẩm và thuốc hỗ trợ quá đà, hãy đảm bảo tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng. Trong quá trình sử dụng thuốc hỗ trợ, nếu có bất kỳ phản ứng phụ nào xảy ra, người bệnh cần dừng thuốc và tham khảo ý kiến của bác sĩ. 

#KichHoatEnzymTieuHoa #BotUongKhongCanNuoc #HieuQua #NhanhChong

Nguồn tham khảo:

  1. Good foods to help your digestion: https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/digestive-health/good-foods-to-help-your-digestion/#:~:text=Drink%20plenty%20of%20fluids%20to,and%20you'll%20get%20constipation (Ngày truy cập: 01/03/2025).
  2. Functional dyspepsia: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/functional-dyspepsia/symptoms-causes/syc-20375709 (Ngày truy cập: 01/03/2025).
  3. 1st Line dietary management of functional dyspepsia and gastroparesis: https://www.uclh.nhs.uk/patients-and-visitors/patient-information-pages/dietary-management-functional-dyspepsia-and-gastroparesis (Ngày truy cập: 01/03/2025).
  4. Pancreatic Enzyme Replacement Therapy (PERT): https://www.oncolink.org/support/nutrition-and-cancer/during-and-after-treatment/pancreatic-enzyme-replacement-therapy-pert (Truy cập ngày: 30/06/2025)
  5. Pancreatic enzymes: https://pancan.org/facing-pancreatic-cancer/living-with-pancreatic-cancer/diet-and-nutrition/pancreatic-enzymes/ (Truy cập ngày: 30/06/2025)

DIG ART 046 27-08-2025

Powered by Froala Editor